admin

πηγή: www.makthes.gr

Χαλκιδική: Ξαναγεννιέται ο μεγαλύτερος βιολογικός αμπελώνας της Ελλάδας

Στόχος είναι να προχωρήσουν οι εργασίες αναγέννησης του ιστορικού αμπελώνα του Κτήματος Πόρτο Καρράς, στο πλαίσιο έργου με την ονομασία «New Era» («Νέα Εποχή»)

Ο μεγαλύτερος βιολογικός αμπελώνας της Ελλάδας εκτείνεται στις πλαγιές του Μελίτωνα στη Χαλκιδική. Τα αμπέλια «ανηφορίζουν» το βουνό ανάμεσα σε έναν εντυπωσιακό πευκώνα, έναν τεράστιο ελαιώνα και τα αγριολούλουδα της πλούσιας τοπικής χλωρίδας. Μέσα σε αυτή την ιδιαίτερη έκταση των 4500 στρεμμάτων, στον μεγαλύτερο βιολογικό αμπελώνα της Ελλάδας και έναν από τους μεγαλύτερους στην Ευρώπη, βρίσκεται σε εξέλιξη ένα μεγάλο πρότζεκτ αναγέννησης, που εκτός από μεράκι, απαιτεί και σκληρή χειρονακτική εργασία: οι κλίσεις στις πλαγιές του βουνού είναι τέτοιες, που τα τρακτεράκια που «οργώνουν» άλλους μεγάλους αμπελώνες είναι πιο δύσκολο να χρησιμοποιηθούν εδώ, οπότε ο άνθρωπος και τα μικρά αμπελουργικά εργαλεία έχουν τον πρώτο λόγο.

Στόχος της ομάδας που βρίσκεται στο βουνό είναι να προχωρήσουν οι εργασίες αναγέννησης του ιστορικού αμπελώνα του Κτήματος Πόρτο Καρράς, στο πλαίσιο έργου με την ονομασία «New Era» («Νέα Εποχή»). Έτσι, τα ίδια αυτά αμπέλια -κάποια από τα οποία είναι ηλικίας άνω του μισού αιώνα- θα μπορέσουν αναγεννημένα να αποδώσουν την πρώτη ύλη για «μεγάλα κρασιά», που θα τοποθετηθούν σε «ψαγμένα» εστιατόρια και κάβες, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στο Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη, σε περιοχές της Γερμανίας και του Καναδά.

Οι εργασίες της αναγέννησης άρχισαν την άνοιξη του 2022 και, όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Χρήστος Δ. Κατσάνος, συνιδρυτής της DKG Group, project και marketing director στο πρότζεκτ, εκτός από αυτές, ξεκίνησε ήδη η διαδικασία του repositioning (επανατοποθέτησης) και rebranding των κρασιών του Κτήματος, με προοπτική το project να ολοκληρωθεί στο σύνολό του το 2029.

Άνθρωπος και αμπέλι

Όλα όμως ξεκινούν από την πρώτη ύλη και συγκεκριμένα από τα πρέμνα των αμπελιών, ηλικίας 50-60 ετών, τα οποία αποκτούν δεύτερη ζωή με κλάδεμα αναγέννησης, βέλτιστη διαχείριση και συγκράτηση του εδάφους και με φυσικούς βιοδιεγέρτες, ώστε τα κλήματα να γίνουν πιο ανθεκτικά στους βιολογικούς τους εχθρούς και τον παγετό.

«Ξεκινήσαμε ήδη από πέρυσι τις προετοιμασίες σε κάποια plots (αμπελοτεμάχια) και εντυπωσιάστηκα διαπιστώνοντας ότι τα πρέμνα αυτά μπορούν να παράγουν δυναμικό καλύτερο απ’ ό,τι περίμενα, τόσο σε επίπεδο παραγωγής όσο και σε επίπεδο χαρακτήρα. Κι όλο αυτό έχει μια σημασία για τον ίδιο τον άνθρωπο: όταν ένα αμπέλι στην ηλικία σου αποκτά δεύτερη ζωή και παρουσιάζει ενισχυμένο χαρακτήρα, αντιλαμβάνεσαι ότι κι η ζωή του ανθρώπου μπορεί να έχει πολλούς δημιουργικούς και παραγωγικούς κύκλους, κατά τη διάρκεια των οποίων ο χαρακτήρας βελτιώνεται» παρατηρεί ο Χρήστος Δ. Κατσάνος, που πρωταντίκρυσε αυτόν τον αμπελώνα ως φοιτητής Γεωπονίας, 35 χρόνια πριν, και τον ερωτεύτηκε «με την πρώτη ματιά», καθώς τον θεωρεί ως «ένα από τα μεγαλύτερα αμπελουργικά θαύματα στην Ελλάδα».

Η αναγέννηση, λέει, αποφασίστηκε από τη νέα διοίκηση του «Domaine Porto Carras», η οποία «κατανόησε την πρότασή μας ότι η επόμενη ημέρα του αμπελώνα πρέπει να βασιστεί στον ιστορικό του χαρακτήρα, που είναι ισχυρός. Ενδεικτικό είναι ότι η δεύτερη στην Ελλάδα καλλιέργεια της ποικιλίας “Cabernet Sauvignon” έγινε γύρω στο 1967 στο Κτήμα Πόρτο Καρράς, μόλις έναν χρόνο μετά την πρώτη, στο Κτήμα Αβέρωφ. Στο Κτήμα υπάρχουν συνολικά 27 ποικιλίες. Ωστόσο, κατά την αναγέννηση η έμφαση δίδεται σε πρώτη φάση στις γηγενείς ποικιλίες Λημνιό (στο Πόρτο Καρράς βρίσκεται ο παλαιότερος και μεγαλύτερος αμπελώνας της ποικιλίας στην Ελλάδα, με αμπέλια φυτεμένα γύρω στο 1967), Μαλαγουζιά (παρότι προέρχεται από τη Ναυπακτία, στο Πόρτο Καρράς βρίσκεται ο παλαιότερος original αμπελώνας της κάποτε ξεχασμένης ποικιλίας, που “ανακαλύφθηκε” εκ νέου στο συγκεκριμένο Κτήμα), Ασύρτικο (στο Κτήμα βρίσκεται ο παλαιότερος και μεγαλύτερος αμπελώνας της ποικιλίας εκτός Σαντορίνης), Αθήρι, Ροδίτης, Μοσχάτο Αλεξανδρείας και οι ξένες Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc και Cinsaut».

Αμπέλια με αντοχή στην κλιματική αλλαγή και με ισχυρό χαρακτήρα

O Χρήστος Δ. Κατσάνος εξηγεί ότι ο λόγος που δεν εκριζώθηκαν τα πρέμνα για να φυτευτούν καινούργια αμπέλια ήταν ότι τα φυτά αυτά, με δεκαετίες ζωής στο συγκεκριμένο -και τόσο ιδιαίτερο- terroir, «ξέρουν» πώς να κρατήσουν τον χαρακτήρα τους κόντρα στις επιθέσεις της κλιματικής αλλαγής, ενώ άλλες ποικιλίες δεν τα καταφέρνουν το ίδιο καλά. Παράλληλα με τις εργασίες της αναγέννησης «τρέχει» και μια άλλη διαδικασία: η διατήρηση υλικού από αυτά τα πρέμνα, ώστε να κρατηθούν κομμάτια για αναμπέλωση.

Κι αν όλη αυτή η διαδικασία της αναγέννησης μοιάζει με σύνθεση μουσικής, από την οποία προκύπτει κάτι νέο «πάνω» σε παλιές παρτιτούρες, «μαέστρος» είναι η γεωπόνος Δρ. Χαρούλα Σπινθηροπούλου, «πολύ δυνατή αμπελουργός, με δικό της οινοποιείο, που έχει μελετήσει διεξοδικά τον ελληνικό αμπελώνα». Ο Χρήστος Δ. Κατσάνος και η Χαρούλα Σπινθηροπούλου μυήθηκαν στα ιδιαίτερα μυστικά των μεγάλων αμπελώνων όταν δούλεψαν μαζί στη Ρουμανία μεταξύ 2009 και 2012 σε ένα κτήμα 26.000 στρεμμάτων, φέρνοντας μάλιστα ξανά στο φως και ξεχασμένες ρουμανικές ποικιλίες. Τη βασική ομάδα συμπληρώνουν, εκτός από τον CEO του «Domaine Porto Carras», τον Μοσχοβίτη γιατρό Σεργκέι Σμιρνόφ, η οινολόγος Ευφροσύνη Δρόσου και η Ειρήνη Σαββίδη του «Melissanthi Experience Hall».

Για να περάσει όμως το Κτήμα στη νέα εποχή του, απαιτείται και η επανατοποθέτηση των κρασιών του στην αγορά. Στο πλαίσιο αυτό, η έμφαση δίνεται στην παραγωγή πολύ ποιοτικών -και υψηλότερης τιμής- κρασιών, εμβληματικών οίνων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) και limited editions (περιορισμένης εμφιάλωσης). Γι΄ αυτό άλλωστε, ο αριθμός των 28 κρασιών, που κυκλοφορούν με την ετικέτα του Κτήματος, θα μειωθεί δραστικά, σε μόλις δέκα, με στόχο αυτά να φιλοξενηθούν -με rebranding- σε «ψηλότερα» ράφια στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Το πρότζεκτ «Νew Era» περιλαμβάνει παρεμβάσεις και στο οινοποιείο του Κτήματος, χτισμένο γύρω στο 1968-1969, για το οποίο -όπως λέει ο Χρήστος Δ. Κατσάνος- υπάρχουν σχέδια που θεωρείται βέβαιο πως έγιναν από τον ιδρυτή της αρχιτεκτονικής σχολής του Bauhaus, Walter Gropius, προσωπικό φίλο του Γιάννη Καρρά. Οι αρχιτεκτονικές γραμμές του κτηρίου εννοείται πως θα διατηρηθούν, αλλά θα γίνει ανανέωση του μηχανολογικού εξοπλισμού του οινοποιείου, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2023. Στην κάβα παλαίωσης του οινοποιείου φυλάσσονται βαρέλια και κάποιες ιδιαίτερες φιάλες, όπως ο «Πορφυρογέννητος», η ναυαρχίδα του «Domaine Porto Carras», που κυκλοφορεί κάθε δέκα χρόνια. Η παλαιότερη φιάλη του «Πορφυρογέννητου» που υπάρχει στο κελάρι εμφιαλώθηκε το 1975.

Όλο αυτό το δυναμικό -ο τεράστιος βιολογικός αμπελώνας στις εξαιρετικής ομορφιάς πλαγιές του βουνού, το ιδιαίτερο οινοποιείο, το κελάρι- θα αξιοποιηθεί και για την προσέλκυση οινοτουριστών, οι οποίοι θα μπορούν να συμμετάσχουν σε εργασίες στο αμπέλι ή να πάρουν μέρος στον τρύγο, πριν δοκιμάσουν τα κρασιά του Κτήματος, συνοδεία ενός γεύματος στην αίθουσα Melissanthi. «Στόχος μας δεν είναι η αναπαλαίωση του Κτήματος του Πόρτο Καρράς, αλλά η δημιουργία κάτι καινούργιου, με διεθνή χαρακτηριστικά, που σέβεται την κληρονομιά του κοσμοπολίτη Γιάννη Καρρά» κατέληξε ο Χρήστος Δ. Κατσάνος

Πηγή: winetrails.gr του Λεωνίδα Λιάμη | Φωτογραφίες: Πόρτο Καρράς

Το project αναγέννησης του ιστορικού αμπελώνα του Πόρτο Καρράς

Άνεµος ανανέωσης φυσά από τον Απρίλιο του 2022 στις πλαγιές του όρους Μελίτωνα, στη Σιθωνία Χαλκιδικής, όπου απλώνεται ο ιδιόκτητος αµπελώνας του «Κτήµατος Πόρτο Καρράς». Εκεί βρίσκεται σε εξέλιξη η πρόκληση της αναγέννησής του από µια οµάδα έµπειρων επαγγελµατιών µε µακρά διαδροµή.

H τελευταία, ενδεχοµένως, «ανέγγιχτη» περιοχή της Χαλκιδικής, όπως αρέσκονται να τη χαρακτηρίζουν οι άνθρωποι του Κτήµατος Πόρτο Καρράς, όπου θα δει κανείς να συνυπάρχουν αειφορικά και να διαµορφώνουν ένα σπάνιο terroir ο βιολογικός αµπελώνας µε έναν µεγάλο πευκώνα και έναν τεράστιο ελαιώνα, ετοιµάζεται να εισέλθει σε µια νέα εποχή. Όχηµα σε αυτό το καινούργιο ταξίδι θα αποτελέσει το «mega project» µε την κωδική ονοµασία «New Era», το οποίο περιλαµβάνει µια σειρά δράσεων που θα «ξεδιπλωθούν» στο τρίπτυχο «revival» (αναγέννηση), «repositioning» (επανατοποθέτηση) και «rebranding» (µετονοµασία) του «Domaine Porto Carras».

Το οραµατικό έργο, µε τις ιδιαίτερα απαιτητικές προκλήσεις, ανέλαβε να υλοποιήσει µια οµάδα έµπειρων επαγγελµατιών, οι οποίοι έχουν µακρά διαδροµή στο χώρο της αµπελουργίας και της οινοποίησης, µε χιλιάδες… εύσηµα στα διαπιστευτήριά τους. «Πάµε στην αναγέννηση του ιστορικού αµπελώνα και ποιος καλύτερος να εφαρµόσει κάτι τέτοιο από τη Χαρούλα Σπινθηροπούλου, η οποία έχει µελετήσει τα τελευταία χρόνια διεξοδικά τον ελληνικό αµπελώνα και γνωρίζει όλες τις τεχνικές για το πώς µπορεί να πραγµατοποιηθεί κάτι τέτοιο µε επιτυχία», αναφέρει στο Wine Trails ο Χρήστος Κατσάνος της DK Group, ο οποίος έχει αναλάβει project και marketing manager στο εγχείρηµα.

Το σφιχτό «group» πλαισιώνουν ακόµη ο πολύπειρος Παναγιώτης Γεωργιάδης, ως υπεύθυνος εφαρµογής των καινούργιων καλλιεργητικών πρακτικών στον αµπελώνα, η οινολόγος Φρόσω ∆ρόσου και ορισµένα άλλα επιτελικά στελέχη όπως η Ειρήνη Σαββίδου, ο Σωτήρης Καρβελάς και ο Νίκος Κωνσταντινίδης, µε επικεφαλής τον Σεργκέι Σµιρνόφ, τον νέο διευθύνοντα σύµβουλο του «Domaine Porto Carras». Πρώτη προτεραιότητα για την οµάδα, που δεν είναι υπερβολή να πει κανείς πως αντιµετωπίζει το όλο project ως «πρόκληση ζωής», είναι η αναγέννηση του ιστορικού αµπελώνα. «Έχουµε ένα διαµάντι που κατά την εκτίµησή µας ήταν για χρόνια υποτιµηµένο και αποφασίσαµε να το αναδείξουµε. Μιλάω για τα πρέµνα του αµπελώνα που είναι άνω των 50-55 ετών, δοκιµασµένα και µε ανθεκτικότητα στην κλιµατική αλλαγή, ικανά να δώσουν µεγάλα κρασιά µε χαρακτήρα, όπως αυτά που ψάχνει το οινόφιλο κοινό διεθνώς», εξηγεί ο κ. Κατσάνος.

Κυρίαρχη ποικιλία στον αµπελώνα, από τις ελληνικές, είναι το Ληµνιό κι έπονται η Μαλαγουζιά -ο παλαιότερος original αµπελώνας µε αυτή την ποικιλία είναι στο Πόρτο Καρράς τονίζει µε ενθουσιασµό ο κ. Κατσάνος- το Ασύρτικο, το Αθήρι, ο Ροδίτης, ενώ από τις διεθνείς πρωταγωνιστούν κυρίως οι Cabernet Franc και Cabernet Sauvignon και ακολουθούν το Merlot, το Syrah, αλλά και άλλες. Στο διάστηµα που µεσολάβησε, από την περασµένη άνοιξη, σε τµήµα του Κτήµατος εφαρµόζονται φροντίδες περιποίησης των πρέµνων, όπως σωστό θερινό κλάδεµα, βέλτιστη διαχείριση του εδάφους και του νερού, µε στόχο -σταδιακά στο σύνολο του βιολογικού αµπελώνα- τα κλήµατα να αναζωογονηθούν και να πάρουν δεύτερη ευκαιρία ζωής.

Ταυτόχρονα µε τη διαδικασία αναγέννησης του αµπελώνα προχωρά και το repositioning των οίνων του Κτήµατος. Ήδη προωθούνται αλλαγές σε επίπεδο ετικετών, οι οποίες από 28 που αριθµούσαν έως και πέρσι, θα περιοριστούν σε περίπου δέκα (10) και θα αφορούν µονοποικιλιακά κρασιά, αλλά και διάφορα χαρµάνια τους.«Στόχος µας είναι να παράξουµε οίνους σε limited editions και να τους συνδέσουµε µε το µοναδικό terroir του κάθε αµπελοτεµαχίου που έχει ο αµπελώνας µας», εξηγεί ο κ. Κατσάνος. Υπό το συγκεκριµένο πρίσµα, στα λευκά, θα επαναλανσαριστεί το Ασύρτικο mainland, το οποίο δεν έχει τόσο επιθετική έκφραση όπως αυτό της Σαντορίνης, αλλά και single vineyard Ασύρτικα, η Μαλαγουζιά Classic, το Ληµνιό, ερυθρό αλλά και blanc de noir και το blanc de blancs, ένα χαρµάνι που αποτελείται από Ασύρτικο Αθήρι και Ροδίτη.  «Για το blanc de blancs ο αστικός µύθος λέει πως ήταν το αγαπηµένο του Σαλβατόρ Νταλί, προσωπικού φίλου του Γιάννη Καρρά, ιδρυτή του Κτήµατος και ότι ήταν αυτός που σχεδίασε και την πρώτη ετικέτα», µας λέει ο project manager του έργου, προσθέτοντας πως «στα κόκκινα κρασιά θα έχουµε το εµβληµατικό ΠΟΠ Chateau Porto Carras, ένα blend µε τα Cabernet Franc και Cabernet Sauvignon, συν το Ληµνιό, και ταυτόχρονα θα κυκλοφορήσει και ένα µονοποικιλιακό Ληµνιό που δεν θα είναι ΠΟΠ. Επίσης, το Magnus Baccata, ένα χαρµάνι από Μerlot, Syrah και Ληµνιό, θα µετονοµαστεί σε Magnus B, θα έχουµε κι ένα Syrah µονοποικιλιακό, αλλά και το ροζέ µας, που θα επαναλανσαριστεί µε νέο όνοµα».

Παρεµβάσεις δροµολογούνται και στο οινοποιείο του «Domaine Porto Carras», το οποίο είναι χτισµένο σε µια κοιλάδα, µακριά ακόµη και από την οπτική πρόσβαση, αλλά κυρίως τη φασαρία, για να µην ενοχλούνται οι άνθρωποι που εργάζονται σε αυτό και παράλληλα να «ηρεµούν» και τα κρασιά στην κάβα παλαίωσης, που είναι χτισµένη µέσα στο βουνό.

«Επειδή ο Γιάννης Καρράς είχε φίλο και τον Γερµανό αρχιτέκτονα και ιδρυτή του Bauhaus, Walter Gropius, του είχε ζητήσει να του κάνει τα σχέδια του οινοποιείου, τα οποία είναι απλά µεν, αλλά θαυµάσια και αειφορικά», εξηγεί ο συνοµιλητής µας, προσθέτοντας, µε σχεδόν… συνωµοτικό ύφος, ότι «στο κελάρι φυλάσσονται µερικοί µικροί οινικοί θησαυροί, όπως είναι ο Πορφυρογέννητος, µια εµβληµατική ετικέτα που κοντεύει να γίνει µύθος, καθώς αποτελεί το καλύτερο Chateau Porto Carras από τα καλύτερα της κάθε δεκαετίας».

Στο οινοποιείο είναι σε εξέλιξη ένα πρόγραµµα αναβάθµισής του, µε απόκτηση καινούριου µηχανολογικού εξοπλισµού, για µεγαλύτερη αυτοµατοποίηση, νέα βαρέλια και άλλες ενέργειες, καθώς, µεταξύ άλλων, στόχος είναι να γίνονται και µικροοινοποιήσεις.

Το τρίτο κοµµάτι που µπαίνει στην εξίσωση για να φέρει τη νέα εποχή στο «Domaine Porto Carra», σχετίζεται µε τον «πράσινο τουρισµό», µε συνεκτικό κρίκο την αίθουσα Μελισσάνθη Experience Hall, η οποία και αυτή θα ανακαινιστεί, µε σκοπό να συνδέσει τον οίνο µε την εµπειρία.

«Θα µπορείς να λάβεις µέρος σε διάφορες δραστηριότητες, όπως στο κλάδεµα, στο κορφολόγηµα ή στον τρύγο και στο τέλος θα πηγαίνεις σε αυτό το χώρο για να γευµατίσεις ή να δειπνήσεις, να δοκιµάσεις τα κρασιά του Κτήµατος και να συζητήσεις µε ανθρώπους, οι οποίοι θα σου εξηγήσουν τι είναι το καθένα, ώστε να καταλήξει να το ζήσεις ως µια οινοτουριστική εµπειρία», τονίζει ο κ. Κατσάνος και συµπληρώνει πως λεπτοµέρειες για το revive, το repositioning, που εφαρµόζεται αρχής γενοµένης από τα κρασιά της οινοποίησης του τρύγου του 2022, αλλά και της όλης διαδικασίας του rebranding του Κτήµατος Πόρτο Καρράς  θα ανακοινωθούν σε επίσηµη παρουσίαση του project, η οποία αναµένεται να λάβει χώρα αρχές του 2023.